W jakim celu wzorcuje się wagi?

Wiele czynników zewnętrznych wpływa na precyzję wagi: między innymi warunki atmosferyczne oraz zużycie części. W celu sprawdzenia, czy waga działa prawidłowo i czy konieczne jest dokonanie działań serwisowych, wagę okresowo poddaje się procedurze wzorcowania. W przeciwnym razie pomiary mogą być bardzo niedokładne – a w przypadku wag służących do rozliczeń handlowych jest to niezgodne z prawem. To głównie dlatego wzorcuje się wagi – choć wzorcowania dokonuje się również z innych powodów.

Nie da się ukryć – działanie wagi jest ściśle określone. Ważenie towarów jest szczególnie istotne podczas produkcji, a także sprzedaży półproduktów oraz gotowych komponentów. Z tego względu pomiary muszą być precyzyjne i bardzo dokładne, z niewielkim marginesem błędu, nieprzekraczającym dziesiątych części procenta.

Wzorcowanie – konieczne dla prawidłowego działania wagi

Waga, aby wyświetlać prawidłowe dane musi posiadać odniesienie do wzorca masy. W tym celu do wzorcowania wykorzystuje się przyrządy pomiarowe, które posiadają ważne świadectwa wzorcowania (w odniesieniu do dokładniejszych przyrządów pomiarowych). Jeżeli wyniki wykonanego wzorcowania wykażą znaczne błędy pomiaru, wagę należy adjustować i poddać legalizacji, dzięki czemu może być wykorzystywana do rozliczeń handlowych. Nowe urządzenia pomiarowe zostają poddane wzorcowaniu oraz są poddawane ocenie zgodności przez producenta, która ważna jest przez rok lub dwa lata (w zależności od rodzaju wagi), licząc od 1 grudnia roku, w którym zostały dokonane pomiary. Po tym okresie konieczna jest ponowna legalizacja.

W zależności od rodzaju wagi oraz warunków, w których jest ona wykorzystywana wzorcowania często dokonuje się w krótszych okresach czasu. Dochodzi bowiem do naturalnego zużycia elementów konstrukcyjnych wagi, a wpływ na pomiar błędu mają również czynniki atmosferyczne. Wpływ na pomiar mają również drgania wywoływane przez przejeżdżające w pobliżu samochody lub pociągi (przykładem mogą tu być wagi przemysłowe stosowane w transporcie lub kolejnictwie).

Błąd pomiaru

Jak wygląda wzorcowanie w praktyce?

Na wadze umieszcza się wzorzec masy, a następnie sprawdza pomiar dokonany przez wagę – mówi specjalista z firmy będącej międzynarodowym producentem wag i wagowych systemów zarządzania danymi Tamtron Group – W znacznym uproszczeniu, bo oczywiście proces ten może być nieco bardziej skomplikowany: jeśli na wagę położy się wzorzec o masie 1 kg waga powinna wskazać wartość 1 kg lub bardzo zbliżoną. Błąd pomiaru jest różnicą pomiędzy wartością zmierzoną przez wagę a faktyczną masą wzorca. Aby można było wagę zalegalizować błąd pomiaru musi mieścić się w określonych zakresach tolerancji. Dopuszczalny błąd pomiaru znajduje się na tabliczce znamionowej każdego urządzenia do pomiaru masy – dodaje specjalista.

Wzorcowanie wagi to konieczność, ale również korzyści

Przyrządy pomiarowe, które służą do rozliczeń handlowych muszą przechodzić okresowe legalizacje, których maksymalne okresy wyznaczają przepisy. Wzorcowanie przeprowadzane pomiędzy legalizacjami pozwala określić, czy błędy wagi nie przekraczają wartości maksymalnych i czy legalizacji nie należy wykonać wcześniej. W przeciwnym razie wagi będą używane niezgodnie z prawem – co może wiązać się z karami finansowymi. Jednak nawet w sytuacji, kiedy waga jest wykorzystywana do innych celów, a wykonywanie wzorcowania nie jest obowiązkowe niesie ze sobą szereg korzyści. Przede wszystkim niezawodność pomiarów, co w ostatecznym rozrachunku wpływa na obniżenie kosztów. Dzięki temu dane podawane przez wagę są miarodajne, a tym samym na ich podstawie można podejmować decyzje związane między innymi z ulepszaniem procesów. Wzorcowanie umożliwia również wykrycie nieprawidłowości, a także stwierdzenie, czy sprzęt do pomiarów jest już na tyle wyeksploatowany, że należy go wymienić. Dlatego w przypadku intensywnej eksploatacji wagi warto przeprowadzać wzorcowanie tak często, jak to konieczne.